Waarom wast je kat zich zo vaak?

Katten likken hun eigen vacht elke dag en zijn daar ongeveer 15% van hun tijd mee bezig. Dat is bijna de helft van hun 'wakkere' tijd! Maar wat kun je leren van dit bijzondere kattengedrag? Wat vertelt het wassen over je kat, en kan het likken van de vacht ook een probleem worden? Dit is wat jij als baasje of kattenoppas moet weten.

Met zijn ruwe tong die beschikt over 'papillen' (kleine haakjes) verzorgt de kat zijn eigen vacht. Door het wassen maakt de kat zijn vacht niet alleen schoon maar ook waterbestendig door het talg uit zijn huid over de vacht te verdelen. Door het vele wassen krijgt de kat veel haren binnen die hij er in de vorm van een haarbal weer uit kan braken. Voor elke kattenbaas of kattenoppas geeft het wassen belangrijke informatie over de gezondheid en het welbevinden van je kat.

Waarom likt een kat zich zo vaak?

Katten wassen zich niet alleen om schoon te worden, maar likken en wassen heeft ook een sociale functie: door wassen ontlaadt de kat zich van stress. Het is belangrijk om het verschil te kerkennen tussen 'normaal' wassen en 'problematisch likken'. 

Eigen geur

Katten houden van hun eigen geur. Als ze ruiken naar iets anders, bijvoorbeeld omdat ze net een knuffel van jou hebben gekregen en je draagt parfum, dan wil de kat zijn eigen geur terug. Dat doet hij door zich direct van top tot teen te wassen. Dit is een manier voor je kat om zijn identiteit terug te krijgen. Na zo'n wasbeurt voelt hij zich weer lekker zichzelf! Vermijd dus het gebruik van sterke parfums en lotions. En ben je kattenoppas? Zorg bij je huisbezoek dat je schone handen hebt en draag kleding van een neutrale geur. Op die manier komt je oppaskat het liefste bij je op schoot zitten.

De vacht als isolatie. 

Katten wassen zich ook om klitten uit de vacht halen. Een soepele vacht zonder klitten of verklevingen functioneert het best.  In de winter kunnen klitten de isolerende functie van de vacht verstoren waardoor de kat warmte verliest. In de zomer zorgt de vacht juist voor verkoeling. Een kat kan niet zweten zoals wij, en niet hijgen zoals een hond. Een kat raakt daarom z'n warmte kwijt door zijn vacht te likken. Als het speeksel op de vacht verdampt heeft dat een verkoelend effect.

Je kunt de kat een handje helpen door hem regelmatig te borstelen. Zeker voor langharige katten is het prettig als de overtollige haren regelmatig worden weggekamt. 

Sociaal gedrag

Katten likken andere katten om elkaars vacht schoon te houden, maar ook om affectie te tonen. Het kan dus ook zo zijn dat de kat joú likt, bijvoorbeeld over je haar of je hand. De kat zal dit alleen doen als hij zich op z'n gemak bij je voelt. Ook een uitgebreide wasbeurt terwijl je kat bij jou in de buurt of op je schoot zit betekent: ik voel me veilig bij jou. 

Overspronggedrag

Als de kat zich ongemakkelijk voelt of als hij nerveus is, kan hij zich plotseling gaan likken. Bijvoorbeeld als hij een andere kat ontmoet, of als hij net betrapt is door jou op iets ondeugends. Dit 'overspronggedrag' is bedoeld om de aandacht af te leiden en om even iets te doen te hebben. 

Problematisch likken?

Katten hebben bepaalde patronen in het likken van hun vacht. Ze wassen zich bijvoorbeeld na het slapen, na het eten, of na het gebruik van de kattenbak. Meestal zit er ook een vaste volgorde in het wassen. Na het eten likt hij bijvoorbeeld vooral zijn kop, na de kattenbak vooral zijn pootjes. 

Likt een kat zich extra vaak en veel op bepaalde plekken, dan kan dat duiden op gezondheidsproblemen. Zit de kat veel aan zijn genitaliën dan is er wellicht een probleem met de urinewegen of zijn blaas. Wast hij zich veel rondom de bek, dan heeft hij misschien pijn aan zijn gebit. Wast en krabt hij zich veel op bepaalde plaatsen, dan kan dat ook duiden op huid- of vachtproblemen zoals teken, vlooien, of allergie. Let naast het overmatig wassen ook op roodheid, uitslag, kale plekken en wondjes. Ga met deze symptomen altijd naar de dierenarts. 

Overmatig wassen en likken kan ook duiden op stress of verveling. De kat voelt zich onprettig en om dit ongemakkelijke gevoel minder te voelen, gaat hij zich constant likken. Soms zelfs met kale plekken tot gevolg. Een gelukkige kat is een ontspannen kat. Zorg daarom dat aan de basisbehoefte van de kat wordt voldaan. Lees meer over hoe een kat gelukkig wordt.

Naast overmatig likken komt het ook voor dat een kat zich juist minder of helemaal niet meer wast. Sommige bejaarde katten wassen zich na verloop van tijd steeds minder, gewoonweg omdat dit te moeilijk voor hen wordt. Ook zieke katten kunnen stoppen met zich te wassen. Zie je dat de kat zich niet meer wast, dan is het dus altijd belangrijk om een dierenarts in te schakelen.

Om veranderingen in het wasgedrag van je kat te ontdekken, is het belangrijk dat je zijn 'normale' routine goed in de gaten houdt. Let daarom goed op je kat. Wanneer wast hij zich meestal? Waar doet hij dat het liefst? Hoe ziet dat eruit? Geef deze informatie ook door aan je kattenoppas, zodat deze bij een huisbezoek ook eventuele afwijkingen kan herkennen.