Honden zijn echte sociale dieren en de meeste honden zijn niet graag alleen. Een hond is van nature sterk en veilig in groepsverband: de roedel. Alleen zijn kan een hond emotionele problemen geven. Geen enkele hond wil dan ook graag lang alleen zijn, maar voor sommige honden kan het echt het leven ontwrichten. Gelukkig kun je er wel iets aan doen.
Wat is verlatingsangst?
Een hond die verlatingsangst heeft voelt zich onrustig en gestrest als hij alleen wordt gelaten. Verlatingsangst kan óók de kop opsteken als de hond weliswaar niet alleen is, maar als zijn vaste baasje even weg is en de hond bijvoorbeeld uit logeren gaat bij een hondenoppas.
De symptomen van verlatingsangst
De symptomen van verlatingsangst zijn:
- huilen en piepen
- blaffen
- dingen slopen, krabben aan de deur
- veel hijgen
- zelfverwonding
- ijsberen
- plassen in huis
- niet eten en drinken terwijl de hond alleen is
- extreem blij en hyper zijn als je weer thuiskomt na afwezigheid
Het is belangrijk om deze symptomen te herkennen Het kan zijn dat een hond die normaal gesproken zich rustig gedraagt tóch ineens sloop- of stressgedrag vertoont als hij alleen is. Dat kan duiden op verlatingsangst en moet dus ook zo worden benaderd - dit soort gedrag is nóóit bedoeld om gewoon 'vervelend' te zijn. Straf de hond daarom niet voor dit gedrag maar stel hem juist gerust.
Hoe ontstaat verlatingsangst?
Verlatingsangst kan ontwikkeld zijn op jonge leeftijd bijvoorbeeld door verwaarlozing, maar ook later na een traumatische ervaring - bijvoorbeeld toen het baasje lang op vakantie was, bij een verhuizing of na een herplaatsing. Maar verlatingsangst kan ook simpelweg ontwikkeld worden wanneer de hond vanaf jonge leeftijd niet geleerd wordt om alleen te zijn. Aangezien we in deze coronatijd vaak thuis zijn, raken honden gewend aan onze aanwezigheid. Plotseling toch weer naar kantoor of op vakantie gaan kan dan een probleem worden.
Honden die niet vanaf jonge leeftijd gewend zijn om alleen te zijn, kunnen sneller verlatingsangst ontwikkelen. Het is belangrijk om de symptomen te herkennen en om het probleem bij de oorzaak aan te pakken.
Verlatingsangst voorkomen
Verlatingsangst kun je voorkomen door de hond of puppy vanaf jonge leeftijd te laten wennen aan alleen zijn. Doe dat steeds een paar minuutjes per keer, en bouw het op tot enkele uren. Laat een hond echter nooit een hele dag alleen - ook honden die geen probleemgedrag vertonen zijn ongelukkiger wanneer ze alleen zijn dan in een groep. Moet je toch vaak de deur uit? Regel een hondenoppas om de eenzame uurtjes te overbruggen.
Zelfvertrouwen
Het opbouwen van alleen-tijd is belangrijk, maar de sleutel tot succes bij verlatingsangst ligt iets ingewikkelder. Honden die sterk last hebben van verlatingsangst missen vaak wat zelfvertrouwen. Dat kan bijvoorbeeld door een traumatische ervaring. Ze hebben opnieuw het vertrouwen nodig dat ze in een warm 'nest' leven waar ze niet worden verlaten. Bied de hond daarom allereerst dat warme nest. Geef de hond een veilige en rustige schuilplaats in huis waar het altijd fijn vertoeven is. Ga volop met hem wandelen en spelen en geef hem veel affectie.
Moe en voldaan
Zorg dat je hond vóórdat hij alleen moet zijn lekker moe en voldaan is. Ga dus eerst een fink stuk wandelen en spelen zodat de hond z'n energie kwijt is. Verlaat je huis alleen als de hond rustig en relaxed is.
Let op je eigen gedrag
Sleutels pakken, schoenen aan doen, gehaast door het huis lopen: je vertoont waarschijnlijk bepaalt gedrag als je weggaat waardoor de hond al denkt: help! De baas gaat weg!. Doe dit soort dingen dan ook eens als je niét weggaat: pak je sleutels en doe je jas aan, maar blijf thuis. Ontkoppel je gedrag dus van de verlatingsangst van je hond, zodat zijn paniek rondom het weggaan vermindert. Verlaat het huis alleen als je hond rustig en op z'n gemak is. Ga niet uitgebreid je hond gedag zeggen, maar loop gewoon de deur uit.
Als je de deur uitgaat, geef de hond dan wat om te doen, zoals een gevulde Kong waar hij lekker lang zoet mee is. Let op: honden die erg verlatingsangst hebben eten en drinken vaak niets als ze alleen worden gelaten. Laat hem dus eerst alvast lekker aan zijn snack peuzelen terwijl je er nog bent en ga ondertussen 'stiekem' weg.
Is jouw hond uitbundig blij om jou weer te zien als je thuiskomt? Begroet je hond vriendelijk en kalm, laat weten dat je ook blij bent om je hond te zien maar zorg dat je zijn hyperactiviteit niet erger maakt. Door extreem blij terug te doen bevestig je zijn gevoel dat het vreselijk is geweest dat hij eventjes alleen was.
Word nooit boos op je hond maar stel hem gerust, geef hem dat vertrouwen dat hij zo nodig heeft.
Wennen aan alleen zijn
Honden die ernstige verlatingsangst hebben moeten rustig wennen aan jouw afwezigheid. Verdwijn gedurende dag voor korte tijd. Ga gewoon even naar een andere kamer en kom na een paar minuten weer terug. Doe alsof er niets aan de hand is en beloon de hond met wat lekkers als hij kalm en ontspannen blijft. Blijf dit herhalen totdat je ook korte tijd echt de deur uitgaat. Raakt de hond gestresst? Stop de oefening gewoon even en start opnieuw na een aantal dagen. Je hond moet leren dat alleen zijn niet eng is en dat hij niet wordt gestraft voor alleen zijn of voor eventueel probleemgedrag. Nogmaals: het gaat om vertrouwen en een goede band tussen jou en je hond kan daar echt bij helpen.
Tips bij verlatingsangst
- Allereerst: straf de hond niet voor zijn gedrag.
- Bouw de alleen-tijd langzaam op. Begin met een halve minuut. Pas als je hond kalm en ontspannen kun je hem wat langer alleen laten.
- Maak geen 'gedoe' van het afscheidsritueel. Zorg ervoor dat een half uur voordat je weggaat er rust en kalmte in huis komt. Fok de hond niet op en pak rustig je spullen. Zeg niet overdreven gedag, maar loop gewoon rustig naar buiten.
- Zorg dat je voordat je weggaat, de hond voldoende mentale en fysieke stimulatie heeft gehad: een flinke wandeling, hersenspelletjes, en daarna een goede maaltijd.
- Heb geduld: veel honden komen maar langzaam van hun verlatingsangst af, sommige honden helemaal nooit.
- Twijfel je of is de verlatingsangst hardnekkig bij je hond? Schakel een dierenarts of gedragstherapeut in voor een langetermijnoplossing.
Hondenoppas tegen eenzaamheid
Een hondenoppas kan een uitstekende oplossing zijn om je hond gezelschap te houden als jij er even niet kunt zijn. Wel zit er een addertje onder het gras.
Verlatingsangst betekent niet enkel dat de hond slecht alleen zijn kan, soms is het zo dat de hond vooral niet zonder zijn eigen baasje kan. Je hond kan dan ook in de war raken als hij plotseling moet logeren bij een 'nieuw' persoon. Doe je dit zonder veiligheid en vertrouwen in te bouwen, dan kan dit zelfs een traumatische ervaring zijn voor je hond. Het is voor zowel de hond als voor jou belangrijk dat de hond eraan went om ook bij andere mensen te kunnen verblijven. Laat je hond dus ook wennen aan een hondenoppas. Laat je hond bijvoorbeeld eerst een paar uurtjes bij de oppas verblijven en laat de hond rustig wennen aan een andere omgeving.
Zorg bij een nieuwe hondenoppas voor een uitgebreide intake en kennismaking. Ga samen met je hond en de hondenoppas wandelen. Verken samen met je hond de woning van de hondenoppas en geef bij het logeren zijn favoriete mandje, dekentje en andere spulletjes mee. Zorg dat de hondenoppas net als jij de hond voldoende liefde, affectie en vertrouwen geeft zodat hij zich zelfverzekerd en op z'n gemak voelt.
Heeft jouw hond last van zeer ernstige verlatingsangst? Dan is het slim om een hondengedragstherapeut in te schakelen.
Lees ook: Moet ik voor mijn puppy een bench gebruiken, ja of nee?