Hoe benader je een kat? Tips waarmee je zijn vertrouwen wint

Katten lijken soms helemaal hun eigen gang te gaan. Toch wil een kat jou van alles vertellen met zijn lichaamstaal. Als kattenoppas kom je regelmatig in contact met 'nieuwe' katten. Hoe win je hun vertrouwen? Kattengedragstherapeut Yvon Sweere deelt de belangrijkste do's en don'ts én de grootste misverstanden over de omgang met katten.

Hoe benader je een vreemde kat?

Hoe herken je stress bij katten? Wat heeft hij nodig? Hoe komt het dat een kat bang is? Het zijn belangrijke vragen in het werk van Yvon Sweere: "Veel problemen komen voort uit onbegrip over wat de kat voor dier is en wat hij nodig heeft. Zijn signalen worden vaak verkeerd geïnterpreteerd, waardoor de kat niet krijgt wat hij nodig heeft." In haar praktijk helpt Yvon kattenbaasjes bij het 'behandelen' van het probleemgedrag van hun kat. Ze deelt haar belangrijkste tips over kattengedrag en kattencommunicatie met de baasjes en oppassers van Pawshake.

Kennismaken met een kat vraagt soms wat geduld

Wat zie jij vaak misgaan bij het kennismaken met een kat?

"Als dierenvriend of kattenoppas wil je misschien laten zien dat je gek bent op katten, en wil je gelijk toenadering zoeken met de kat, snel de kat aaien of knuffelen. Een afwachtende houding lijkt dan misschien onverschillig, maar dat is juist precies goed. Verder zie ik dat 'kopjes geven' vaak wordt opgevat als een vriendelijk gebaar. Maar het kan ook gewoon markeergedrag zijn. De staart recht omhoog houden is het meest betrouwbare signaal dat de kat vriendelijk en geïnteresseerd is."

Hoe moet je een vreemde kat dan wel benaderen?

"Het belangrijkste is dat je de kat zelf het initiatief laat nemen. Blijf rustig staan, zak door je knieën, noem z'n naam. Je kunt eventueel aan het baasje uitleggen wat je doet: 'ik laat de kat het tempo bepalen. Mag ik 'm een snoepje geven?' 

Steek voorzichtig je hand uit. Heeft de kat z'n staart in de lucht gestoken? Dat betekent 'ik wil wel interactie!'. Dan kun je de kat een kriebeltje op z'n kop geven, of aan z'n kinnetje. Liever niet over z'n hele lijf. Ruikt een kat aan je hand met z'n staart omlaag, dan komt 'ie alleen even kijken en heeft hij verder geen behoefte aan contact. Laat hem dan ook weer gaan.”

Een kat die z'n oogjes toeknijpt voelt zich meestal op z'n gemak

Wat nu als een kat is weggevlucht in een kast of onder het bed?

"Als baasje wil je misschien graag dat de kattenoppas de kat even ontmoet. Maar bange katten die zich hebben verstopt laten zich moeilijk lokken. Je kunt eventueel een spoortje maken met wat lekkers, maar trek de kat in geen geval onder het bed vandaan. Komt de kat uit zichzelf na een kwartiertje toch nieuwsgierig kijken? Oké, dan kun je proberen contact te maken. Anders zou ik de kat met rust laten, die heeft meer tijd nodig."

Wat zijn signalen dat de kat geen interesse heeft?

"Het eerste dat een kat doet is een terugtrekkende beweging maken. De kop trekt zich weg van de hand, hij draait zich weg. Maar ook gapen, tongelen en zwiepen zijn signalen dat de kat het niet prettig vindt. Het zijn allemaal waarschuwingssignalen die zeggen: laat me met rust. Forceer dan in geen geval het contact. Als je een kat dwingt tot iets wat hij niet wil, vergroot je de kans dat de kat gaat uithalen. Uit een reflex zal je je hand terugtrekken en daarmee draag je onbedoeld bij aan een ongewenste leerervaring. Want dan denkt de kat 'aha, dát moet ik doen om het aaien te stoppen' en leert hij dat agressief gedrag loont."

Verlegen of angstige katten kun je het best ruimte en tijd geven

Wat kun je als oppas (of baasje) het beste doen met een kat?

"We denken vaak dat een kat geaaid en geknuffeld wil worden. Maar veel katten willen liever spelen! Ik neem vaak een hengel mee naar een consult, dat kun je als kattenoppas ook doen. Veel hengels hebben een 'prooi' die je kunt verwisselen, iets met veren of meer iets slang-achtigs bijvoorbeeld. Dan kun je kijken waar de kat het beste op reageert."

Maar veel katten wíllen toch helemaal niet spelen?

Vaak denken kattenbaasjes dat inderdaad. Maar meestal komt dat omdat er op de verkeerde manier wordt gespeeld, dan lijkt het alsof de kat niet wil of lui is. Maar spelen betekent interactie: je moet hengelen en bewegen, méédoen! Beweeg de prooi ook als een echte prooi, dus van de kat af bewegen en verstoppen. Dan zie je meteen een enorme reactie bij de kat ontstaan. Ook als de kat stil zit en de prooi geconcentreerd volgt, is dat eigenlijk al spelen. Zijn jachtinstinct maakt namelijk dat hij onopvallend zijn kans afwacht. 

Geef dus niet te snel op en verwacht niet dat de kat direct allerlei capriolen uithaalt. Neem de tijd voor het spelen. Neem ook snoepjes mee naar je oppasadres en een goeie hengel met een prooi-achtig speeltje. Dan kun je ook na de oppasperiode aan het baasje aangeven: 'kijk, dit vindt 'ie leuk om te doen!' Veel baasjes zullen verrast zijn. 

Je kunt een kat bijna niet blijer maken dan hem te laten jagen

Heb je verder nog tips voor kattenbaasjes en oppassers?

"Iedere kat heeft andere behoeften: de ene wil graag spelen, de ander wil geborsteld worden en de ander geaaid. Bekijk steeds de individuele behoeften en signalen van de kat. Als je de kat leert lezen en begrijpen, dan wordt de omgang met het dier ook fijner en dan krijg je een betere relatie met de kat."

Oppas nodig voor je kat? Vind een oppas aan huis in jouw buurt bij Pawshake